Józef Łukaszewicz - poznański historyk, publicysta, bibliotekarz i wydawca. Z polecenia Edwarda Raczyńskiego badał zbiory archiwów i bibliotek w Polsce i Niemczech. Po założeniu Biblioteki Raczyńskich był w latach 1829-1852 jej „pierwszym bibliotekarzem”. W latach 1838–1842 pracował jako nauczyciel w gimnazjum Fryderyka Wilhelma.
Łukaszewicz był typowym „szperaczem” archiwalnym, gromadzącym fakty, dokumenty, materiały źródłowe.
Publikacje[]
Był założycielem i stałym współpracownikiem „Przyjaciela Ludu”, w którym w latach 1837–1845 zamieszczał liczne artykuły o treści historycznej i archeologicznej, a w latach 1839–1845 pełnił ponadto funkcję głównego redaktora. Redagował także „Tygodnik Literacki”, a w 1840 był współzałożycielem „Orędownika Naukowego”. W 1841 założył własną księgarnię i drukarnię „Nową”.
Łukaszewicz był także autorem pierwszej monografii miasta Poznania „Obraz historyczno-statystyczny miasta Poznania w dawniejszych czasach” (wydanej w roku 1838).
Upamiętnienia[]
- Od roku 1920 jedna z ulic na Łazarzu nosi imię Józefa Łukaszewicza.
- W 1961 jego prochy przeniesiono na Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan.
- Od roku 1999 Biblioteka Raczyńskich organizuje coroczny konkurs o Nagrodę im. Józefa Łukaszewicza, w którym wyróżnia się najlepsze książki o Poznaniu wydane w roku ubiegłym.