|
Ulica Stanisława Wyspiańskiego - ulica prowadząca od Głogowskiej do Reymonta.
Przynależność[]
Ulica/plac należy[1] do rejonu:
- samorządu lokalnego Św. Łazarz;
- Szkoły Podstawowej nr 26 oraz Gimnazjum nr 33;
- parafii Świętej Anny i parafii Świętego Michała Archanioła;
- obwodów wyborczych okręg II obwód 45, okręg II obwód 50, okręg II obwód 44 i okręg II obwód 51;
- obwodów wyborczych do rad osiedli okręg I-Św.Łazarz obwód 8, okręg I-Św.Łazarz obwód 2 i okręg I-Św.Łazarz obwód 7;
- komisariatów komisariat Grunwald rewir III rejon 34, komisariat Targi rewir I rejon 2 i komisariat Targi rewir I rejon 3.
Histora[]
Potrzebujemy twojej pomocy przy edycji tej sekcji. Rozwiń treść i opisy, dodaj linki, wgraj ilustracje.
Ulica została włączona w granice miasta w roku 1900 pod nazwą Hardenbergstrasse (pol. ulica Hardenberga). Obecnego patrona otrzymała 15 listopada 1919 r.[2]
Zbigniew Zakrzewski pisze:
Przedtem aż tutaj sięgał od północy wojskowy plac ćwiczeń. Od południa i zachodu dochodziły pola uprawne. Ulicę - za czasów niewoli - nazywali Polacy ulicą Hardą.
W 1923 roku skwer przy tej ulicy planowano wyodrębnić, jednak pozostał w obrębie ulicy.
30 września 2003 r. przy ul. Wyspiańskiego 7 powstał pierwszy Punkt Pomocy Ofiarom Przestępstw.
Przy ulicy[]
Pierzeja wschodnia[]
- Pierwszy odcinek ulicy między Głogowską a Matejki to po północnej stronie budynki Szkoły Podstawowej nr 26 im. Ryszarda Berwińskiego.
- Skwer przy ulicy Wyspiańskiego i Matejki nazywany Placem Wyspiańskiego. Kiedyś była tu stacja benzynowa, teraz przyjemny trójkątny skwer przy przystanku autobusowym (64), którego podstawą jest ulica Matejki.
nr 50 ulica Matejki/Wyspiańskiego - kamienica na narożniku „Placu Wyspiańskiego”, zbudowana w latach 1905-1908 dla Maxa Johowa, autorem projektu kamienicy był Emil Asmus. Budynek ten miał wyglądać zupełnie inaczej. Zbigniew Zakrzewski tak pisze w „Ulicami mojego Poznania”:
Dom przy narożniku Wyspiańskiego, gdzie dziś mieści się ekspozytura Urzędu Miejskiego-Grunwald, był projektowany i budowany jako wyższy. Okazało się jednak, że wskutek błędów w konstrukcji budynek taki mógłby się zawalić. Zaniechano więc budowy górnej kondygnacji i nakryto go niżej
Jest to budynek dwupiętrowy, o dachu łamanym, posiadający zaokrąglony narożnik z pseudowieżą zwieńczoną oryginalnym hełmem z iglicą, o zróżnicowanej fasadzie (posiada różne wykusze, balkony, sztukaterię). Kamienica wybudowana w ramach osiedla Johow-Gelände. Wpisana do rejestru zabytków pod nr A-371 z 26 marca 1992 r.
- Wyspiańskiego 10/róg Chełmońskiego 1 - okazała, secesyjna kamienica narożnikowa zbudowana w 1904 roku; pierwszym jej właścicielem był bogaty nauczyciel Nimil Nicklaus, nie do końca wiadomo kto projektował. Zgodnie z rożnymi podaniami może to być kamienica zaprojektowana przez Oskara Hoffmanna. Od 1926 roku w domu tym mieszkała Maria Trąmpczyńska. Kamienica została zbudowana w ramach osiedla Johow-Gelände. Wpisana do rejestru zabytków pod nr A-409 z 5 marca 1993 r.
- nr 12 - kamienica z wieżyczkami, zbudowana w latach 1903-1906 w ramach osiedla Johow-Gelände. Z wykuszami przypomina zamek, posiada ponad 3,5 tysiąca m. kw. powierzchni użytkowej. Kamienicy nadano nazwę „Villa Historica”. Dekoracje tej potężnej kamienicy to motywy plecionek, półkoliste łuki, zaczerpnięte ze sztuki wczesnośredniowiecznej. W ostatnich latach została odrestaurowana przez firmę Frili Properties. Inwestor zajął pierwsze miejsce w konkursie „Najlepsze renowacje elewacji kamienic w 2010 roku” organizowanym przez Stowarzyszenie „Inwestycje dla Poznania”.
- Nr 14 i 16 - kamienice zbudowane około 1912 roku, (w ramach osiedla Johow-Gelände) na narożnikach Wyspiańskiego i Kossaka, budowane w stylu tzw. Reformarchitektur. Wyróżniają się surowością, monumentalizmem i całkowitym brakiem wystroju (nr 16 - projektował W. Mosenthin). Zbigniew Zakrzewski pisze o jednej z tych kamienic:
Szczególna pamięć należy się kamienicy usytuowanej na narożniku ulicy Wyspiańskiego i Kossaka. Powstało tam jesienią 1921 roku Państwowe Gimnazjum na Łazarzu. Przejęło ono uczniów Gimnazjum Marcinkowskiego, które wobec nadmiernej liczby zgłoszeń nie zdołało ulokować ich u siebie, a ponadto uczniów prywatnego Gimnazjum im. Księdza Piotra Wawrzyniaka. Niebawem uczelnia ta została obdarzona patronatem Ignacego Paderewskiego
- Dawne koszary - przy ulicy Wyspiańskiego na przełomie XIX i XX wieku, wybudowano koszary dla I Królewskiego Pułku Strzelców Konnych (Königs-Jäger-Regiment zu Pferde Nr. 1). Po odzyskaniu niepodległości koszary zajął 15 Pułk Ułanów Poznańskich, podczas wojny koszary zajęli Niemcy, po wojnie było tu pusto. Dopiero na początku XXI wieku, z koszar zrobiono eleganckie apartamentowce i centrum handlowe. City Park przy współpracy z konserwatorem zabytków stworzyła ładny zespół i ciekawe miejsce.
- Platinum Palace Residence - ostatni budynek po tej stronie ulicy Wyspiańskiego, to stojąca u zbiegu ul. Reymonta 19 i Wyspiańskiego willa z 1937 roku, która powstała jako rezydencja potentata kolejowego Hieronima Ratajskiego i to luksusowa rezydencja; aktualnie to luksusowy hotel Platinum Palace Residence.
Pierzeja zachodnia[]
- Collegium Mathematicum - narożnik Wyspiańskiego i Matejki, budynek wybudowany ok. 1905 r. według projektu architektów Paula Lindera i Karla Roskama. Mieścił się tu początkowo hotel. Przebudowano go w latach 1950-60. W 1966 r. przejął go poznański uniwersytet, który zlokalizował tu Instytut Akustyki Wydziału Fizyki oraz Wydział Matematyki i Informatyki – Colegium Mathematicum. Od 2006 r. firma Wechta zaadaptowała budynek na mieszkalny.
- Wyspiańskiego 15 - zabytkowa, imponująca, dwuskrzydłowa kamienica wzniesiona w 1904 roku, ceglano-tynkowa elewacja, narożnik - prawie wieża (wykusz) z cebulastym hełmem, wykusze po bokach, dach wysoki; wpisana do rejestru zabytków pod nr A-445 z 5 czerwca 1995 roku.
- Zespół Szkół Gimnazjalno – Licealnych
- Park Kasprowicza
Źródła[]
- ↑ Baza systemu adresowego ZGiKM GEOPOZ
- ↑ Zygmunt Zaleski, „Nazwy ulic w Poznaniu z planem Wielkiego Poznania”, s. 86, Poznań, Magistrat Stołecznego Miasta Poznania, 1926.
Galeria[]
